ارایه یک مدل کنترل موجودی برای اقلام معیوب در شرایط تورمی با در نظر گرفتن خطای بازرسی

در عمل اثر تورم و فساد کالا در ارزیابی بسیاری از سیستم های کنترل تولید و موجودی اهمیت به سزایی دارد. به طور کلی فساد به معنای زوال، زیان، دورریز، تبخیر، کهنگی، اسقاط و از بین رفتن مطلوبیت استفاده جزئی یا کلی از کالاست که نتیجه آن کاهش حجم مفید مقدار موجودی است. اکثر کالاها و مواد موجود در طبیعت به مرور زمان دچار فساد و زوال می شوند بطوریکه محصولاتی نظیر داروها، مایعات بخار شدنی، بانک های خون، گازوئیل و سبزیجات از این دسته به شمار می روند. در مدل های سنتی کنترل موجودی دو فرض اساسی در نظر گرفته می شود : فرض اول به این نکته اشاره دارد که تمامی کالاهای تولید شده دارای کیفیت کامل هستند وفرض دیگر این است که در فرآیند غربال سازی کالای معیوب خطای بازرسی وجود ندارد. در عمل اقلام تولید شده به علل مختلفی از جمله فرآیند تولید نامناسب، نبود سیستم نگهداری و تعمیر جهت تجهیزات، آموزش ناکافی و نادرست اپراتور و یا آسیب دیدن در حین حمل و نقل ممکن است شامل درصدی کالای معیوب باشد. همچنین فرآیند بازرسی کالای تولید شده همیشه کامل و بی عیب و نقص نیست بنابراین لحاظ کردن این دو خصیصه در مدل سازی سیستم های کنترل تولید و موجودی برای تعیین سیاست بهینه ضروری به نظر می رسد. معمولا فاکتورهای هزینه ای که در مدل سازی سیستم های سنتی کنترل موجودی به کار گرفته می شود هزینه های نگهداری، کمبود، تدارک و تامین را در بر می گیرد. نتایجی که با در نظر گرفتن این هزینه ها و بدون در نظر گرفتن هزینه های پنهان سیستم موجودی به دست می آید نقطه قابل اتکایی برای ارزیابی واقع بینانه سیستم موجودی نیست به عنوان نمونه هزینه نگهداری در سیستم موجودی شامل : هزینه های بیمه، مالیات، سرمایه درگیر در موجودی و غیره می شود. برآورد جزئیات هزینه نگهداری در عمل دشوار است زیرا فاکتورهای پنهان زیادی را در بر می گیرد. به همین دلیل برای مدل سازی سیستم موجودی به جای استفاده از هر یک از هزینه های اشاره شده به یک هزینه کلی اکتفا می شود و همین عامل باعث می شود که ارزیابی واقع بینانه ای نسبت به مولفه های بهینه سیستم موجودی نداشته باشیم. از جمله روشهای در نظر گرفتن هزینه های پنهان سیستم موجودی، بهره گیری از اصول ترمودینامیک کلاسیک در مباحث مهندسی صنایع است. بنابراین در این پژوهش مدل کنترل موجودی برای اقلام با کیفیت ناکامل در شرایط وجود تورم ارایه می شود به طوری که وجود کالای با کیفیت ناکامل، فرآیند بازرسی دو مرحله ای، خطای بازرسی به صورت متغیر احتمالی، برگشت از فروش، فرآیند دوباره کاری، ارزش زمانی پول و وجود تورم فرضیات اصلی مدل اول را شامل می شود و همچنین در مدل دوم علاوه بر در نظرگرفتن فرضیات فوق، فسادپذیر بودن کالا و استفاده از قوانین اول و دوم ترمودینامیک کلاسیک برای تخمین هزینه های پنهان سیستم موجودی جهت مدل سازی مساله مورد استفاده قرار گرفته است. هدف اصلی مدل های ارایه شده تعیین تعداد بهینه سفارش در طول افق زمانی محدود برای سیستم کنترل تولید و موجودی است به طوری که ارزش انتظاری کل سود بیشینه گردد. در نهایت نتایج تئوریک به دست آمده با استفاده از مثال عددی مورد ارزیابی قرار می گیرند.